तपाईं "वाट"को स्रोत हेर्दै हुनुहुन्छ

{{Electromagnetism}}{{Infobox Unit
| bgcolour =
| name = वाट
| image = 
| caption =
| standard = [[अन्तर्राष्ट्रीय मात्रक प्रणाली|SI]]
| quantity = [[Power (physics)|power]]
| symbol = W
| namedafter = [[जेम्स वाट]]
| units1 = [[SI base unit]]s
| inunits1 = 1 [[kilogram|kg]]&sdot;[[metre|m]]<sup>2</sup>&sdot;[[second|s]]<sup>−3</sup>
| units2 = [[CGS unit]]s
| inunits2 = {{val|e=7|u=[[erg]]⋅[[second|s]]<sup>−1</sup>}}
| units3 = [[English Engineering Units]]
| inunits3 = {{cvt|1|W|ftlbf/s|sigfig=7|disp=out}} = {{cvt|1|W|hp|sigfig=7|disp=out}}
}}
'''वाट''' (संकेत : '''W''' ) [[अन्तर्राष्ट्रीय मात्रक प्रणाली|एकाइहरूको अन्तर्राष्ट्रिय प्रणाली (SI)]] मा सामर्थ्य वा रेडियन्ट फ्लक्सको एकाइ हो। १ वाट १ जूल प्रति [[सेकेन्ड]] वा १ kg⋅m <sup>2</sup> ⋅s <sup>−3</sup>  बराबर हुन्छ। <ref>{{Cite report|last1=Newell|first1=David B|last2=Tiesinga|first2=Eite|title=The international system of units (SI)|publisher=National Institute of Standards and Technology|year=2019|url=https://nvlpubs.nist.gov/nistpubs/SpecialPublications/NIST.SP.330-2019.pdf}} §2.3.4, Table 4.</ref> <ref>{{Cite book|title=Comprehensive energy systems. Vol 1: Energy fundamentals}}</ref>  यो [[कार्य (भौतिकशास्त्र)|ऊर्जा रुपान्तरण]] दर मापन गर्न प्रयोग गरिन्छ। वाटको नाम १८ औं शताब्दीका स्कटिश [[आविष्कार|आविष्कारक]], [[मेकानिकल इन्जिनियरिङ|मेकानिकल इन्जिनियर]], र रसायनशास्त्री [[जेम्स वाट]] (१७३६–१८१९), को सम्मानमा राखिएको हो जसले १७७६ मा आफ्नै स्टीम इन्जिनले न्यूकोमेन इन्जिनलाई सुधारेका थिए। वाटको आविष्कार [[औद्योगिक क्रान्ति|औद्योगिक क्रान्तिको]] लागि आधारशिला थियो।

== परिभाषा ==
१ वाट सामर्थ्य ([[कार्य (भौतिकशास्त्र)|कार्य]]को दर) भनेको कुनै वस्तुलाई एक [[न्युटन (एकाई)|न्युटनको]] विपरित [[बल]]को विरुद्धमा एक मिटर प्रति सेकेन्ड स्थिर वेग कायम गर्न आवश्यक सामर्थ्य हो ।<math display="block">\mathrm{1 ~ W = 1 ~ J {/} s = 1 ~ N {\cdot} m {/} s = 1 ~ kg {\cdot} m^2 {\cdot} s^{-3}}.</math>विद्युत चुम्बकत्वको सन्दर्भमा, एक वाट भनेको एक भोल्ट (V) को विद्युतीय सम्भावित भिन्नतामा एक [[एम्पियर|एम्पीयर]] (A) को प्रवाह हुँदा विद्युतीय कार्य सम्पन्न हुने दर हो, जसको अर्थ वाट भोल्ट-एम्पीयरको बराबर हुन्छ। पछिल्लो एकाइ, तथापि, विद्युतीय सर्किटको वास्तविक शक्तिबाट फरक मात्राको लागि प्रयोग गरिन्छ)।<math display="block">\mathrm{1 ~ W = 1 ~ V \times 1 ~ A}.</math>माथिको समीकरण र [[ओहमको नियम]] प्रयोग गरेर वाटको लागि दुई अतिरिक्त एकाइ रूपान्तरणहरू फेला पार्न सकिन्छ।<math display="block">\mathrm{1 ~ W = 1 ~ V^2 / \Omega = 1 ~ A^2 {\cdot} \Omega},</math>जहाँ ओहम ( <math>\Omega</math> ) विद्युतीय प्रतिरोधको [[एस आई तत्जन्य एकाइ|SI व्युत्पन्न एकाई]] हो।

=== उदाहरणहरू ===

* १०० &nbsp;किलोग्राम पिण्ड मास भएको व्यक्ति ५ सेकेन्डमा ३ मिटर अग्लो भर्याङ चढ्दा करिब ६०० वाटको दरले काम गरिरहेको छ । । {{Efn-lr|The energy in climbing the stairs is given by {{mvar|mgh}}. Setting {{math|''m'' {{=}} 100 kg}}, {{math|''g'' {{=}} 9.8 m/s<sup>2</sup>}} and {{math|''h'' {{=}} 3 m}} gives 2940&nbsp;J. Dividing this by the time taken (5&nbsp;s) gives a power of 588&nbsp;W.}}
* 

== उत्पत्ति र अन्तर्राष्ट्रीय मात्रक प्रणालीमा स्वीकार ==
वाटको नाम स्कटिश आविष्कारक [[जेम्स वाट]]को नाममा राखिएको हो। <ref name="Klein">{{Cite book|location=New York|title=The Science of measurement: A historical survey|page=239}}</ref> एकाइको नाम सी. विलियम सिमेन्सले १८८२ अगस्ट मा ब्रिटिस एसोसिएसन फर द एडभान्समेन्ट अफ साइन्सको ५२ औं सम्मेलनको अध्यक्षको सम्बोधनमा प्रस्ताव गरेका थिए। <ref name="Siemens">{{Cite encyclopedia|url=https://www.biodiversitylibrary.org/item/95237#page/85/mode/1up|title=Address by C. William Siemens|pages=1–33|encyclopedia=Report of the Fifty-Second meeting of the British Association for the Advancement of Science|location=London|publisher=John Murray|year=1883|volume=52}}</ref> एकाइहरूको व्यावहारिक प्रणालीमा एकाइहरू प्रमुख भौतिकशास्त्रीहरूको नामबाट राखिएको उल्लेख गर्दै, सिमेन्स (Siemens )ले  शक्तिको एकाइको लागि ''वाट'' उपयुक्त नाम हुन सक्छ भन्ने प्रस्ताव गरे। <ref>Siemens supported his proposal by asserting that Watt was the first who "had a clear physical conception of power, and gave a rational method for measuring it." [https://www.biodiversitylibrary.org/item/95237#page/90/mode/1up "Siemens, 1883, p. 6"]</ref> सिमेन्सले व्यावहारिक एकाइहरूको विद्यमान प्रणाली भित्रको एकाइलाई "भोल्टको सम्भाव्यताको भिन्नता मार्फत [[एम्पियर|एम्पियरको]] करेन्टद्वारा अभिप्रेरित शक्ति" भनेर परिभाषित गरेको छ। <ref>[https://www.biodiversitylibrary.org/item/95237#page/89/mode/1up "Siemens", 1883, p. 5"]</ref>

== गुणन ==
{{SI गुणक
|unit=वाट 
|symbol=W
|note=सामान्य गुणक मोटे अक्षरों में हैं
|m=|k=|mc=|M=|n=|G=|p=|T=
}}
: किलोवाट सामान्यतया [[इन्जिन|इन्जिनको]] आउटपुट पावर र [[विद्युतीय मोटर]], औजार, मेसिन र हीटरको शक्ति मापन गर्न प्रयोग गरिन्छ। यो प्रसारण रेडियो र टेलिभिजन ट्रान्समिटरहरूको [[विद्युतचुम्बकीय विकिरण|विद्युत चुम्बकीय]] पावर आउटपुट अभिव्यक्त गर्न प्रयोग गरिने साझा एकाइ पनि हो।{{Paragraph break}} एक किलोवाट लगभग १.३४  [[हर्स पावर]] बराबर हुन्छ। एउटा हिटिङ कोइल  भएको सानो इलेक्ट्रिक हीटरले १ किलोवाट प्रयोग गर्न सक्छ। [[संयुक्त राज्य अमेरिका]]मा एक घरपरिवारको औसत बिजुली खपत लगभग १ किलोवाट छ। {{Efn-lr|Average household electric power consumption is 1.19&nbsp;kW in the US, 0.53&nbsp;kW in the UK. In India it is 0.13&nbsp;kW (urban) and 0.03&nbsp;kW (rural) – computed from GJ figures quoted by Nakagami, Murakoshi and Iwafune.<ref>{{cite conference
 |conference  = ACEEE Summer Study on Energy Efficiency in Buildings
 |year     = 2008
 |conference-url = http://aceee.org/conferences/2008/ssb
 |publisher   = American Council for an Energy-Efficient Economy
 |location   = [[Pacific Grove, California]]
 |title     = International Comparison of Household Energy Consumption and Its Indicator
 |url      = http://www.aceee.org/files/proceedings/2008/data/papers/8_24.pdf
 |first1    = Hidetoshi
 |last1     = Nakagami
 |first2    = Chiharu
 |last2     = Murakoshi
 |first3    = Yumiko
 |last3     = Iwafune
 |at      = Figure 3. Energy Consumption per Household by Fuel Type. 8:214–8:224
 |access-date  = 14 February 2013
 |url-status    = live
 |archive-url  = https://web.archive.org/web/20150109012214/http://www.aceee.org/files/proceedings/2008/data/papers/8_24.pdf
 |archive-date  = 9 January 2015
}}</ref>}}{{Paragraph break}} पृथ्वीको १ वर्ग मिटरको सतह क्षेत्रले (मध्य दिनमा, [[भूमध्यरेखा|भूमध्य रेखा]]को नजिक) सामान्यतया सूर्यबाट लगभग एक किलोवाट [[सूर्य]]को किरण ( सौर विकिरण ) प्राप्त गर्दछ । <ref>Elena Papadopoulou, ''Photovoltaic Industrial Systems: An Environmental Approach'', Springer 2011 {{ISBN|3642163017}}, p.153</ref>
; <span id="Megawatt">मेगावाट</span>
:

==सन्दर्भ सामग्रीहरू==
{{reflist}}
{{notelist}}
[[श्रेणी:एसआइ एकाइ]]